Świadczenia społeczne

Podstawa prawna: Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1296 z późn. zm.)

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje:

  1. osobom posiadającym obywatelstwo polskie, mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
  2. cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej posiadającym zezwolenie na osiedlenie się, zezwolenia na pobyt tolerowany lub status uchodźcy nadany w Rzeczypospolitej Polskiej.

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:

  1. ubóstwa;
  2. sieroctwa;
  3. bezdomności;
  4. bezrobocia
  5. niepełnosprawności;
  6. długotrwałej lub ciężkiej choroby;
  7. przemocy w rodzinie;
  8. potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi;
  9. potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności;
  10. bezradności w sprawach opiekuńczo-wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych;
  11. trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
  12. trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego
  13. alkoholizmu lub narkomanii;
  14. zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej;
  15. klęski żywiołowej lub ekologicznej

Świadczenia pieniężne:

  • zasiłek stały,
  • zasiłek okresowy,
  • zasiłek celowy,
  • specjalny zasiłek celowy,
  • pomoc pieniężną na zakup posiłku lub żywności w celu przygotowania posiłku,

Zasiłek stały przysługuje:

  1. pełnoletniej osobie samotnie gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, obecnie  776 zł,
  2. pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód, jak również dochód na osobę w rodzinie są niższe od kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, obecnie 600 zł, np. 4 osoby x 600 zł = 2 400 zł. Kwota zasiłku nie może być wyższa niż 719 zł miesięcznie i niższa niż 30 zł miesięcznie. Całkowita niezdolność do pracy oznacza całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych.

Zasiłek okresowy przysługuje:

  1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej,
  2. rodzinie, której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny, w szczególności ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość utrzymania lub nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50% różnicy miedzy:

  • kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującym a dochodem tej osoby,
  • kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł miesięcznie. Dotyczy to sytuacji, gdy różnica wynosi mniej niż 20 zł. Okres na jaki przyznany jest zasiłek okresowy ustala Ośrodek Pomocy Społecznej na podstawie okoliczności sprawy.
Zasiłek celowy:
może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby życiowej, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw a także kosztów pogrzebu osobom, których dochód nie przekracza odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnej (776 zł) lub osoby gospodarującej w rodzinie (600 zł).
Specjalny zasiłek celowy może być przyznany osobie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe jedynie w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Wysokość zasiłku celowego zależy od rodzaju potrzeb i możliwości finansowych Ośrodka Pomocy Społecznej. Natomiast wysokość specjalnego zasiłku celowego nie może przekroczyć kryterium dochodowego osoby lub rodziny.
Świadczenie pieniężne na zakup posiłku albo żywności w celu przygotowania ciepłego posiłku przysługuje osobom, których dochód nie przekracza 150% kryterium dochodowego ( 1 164 zł miesięcznie w przypadku 1 osobowego gospodarstwa domowego i 900 zł miesięcznie na 1 osobę w przypadku wieloosobowego gospodarstwa domowego).
Świadczenia niepieniężne:

  • praca socjalną,
  • składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe,
  • składki na ubezpieczenie zdrowotne,
  • pomoc rzeczową,
  • poradnictwo specjalistyczne,
  • interwencja kryzysowa,
  • schronienie,
  • posiłek,
  • niezbędne ubranie,
  • usługi opiekuńcze,
  • skierowanie i pobyt w ośrodkach wsparcia,
  • skierowanie i pobyt w domu pomocy społecznej.

Składki na ubezpieczenia zdrowotne:
przysługują osobie otrzymującej zasiłek stały, która jednocześnie nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu z innego tytułu.

Posiłek:
Pomoc doraźna albo okresowa w postaci jednego gorącego posiłku dziennie przysługuje osobie, która własnym staraniem nie może go sobie zapewnić.